Đền Cửa Ông được Nhà nước xếp hạng là Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia đặc biệt và là một trong những di tích lịch sử văn hóa nhà Trần nổi tiếng của vùng Đông Bắc. Bởi vậy, những năm qua công tác đầu tư, tôn tạo luôn được quan tâm, nhằm giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa quý báu của dân tộc.
Du khách thập phương đến tham quan, chiêm bái đền Cửa Ông. Ảnh: Phan Hằng
Đền Cửa Ông thờ chủ thần chính là Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng - một danh tướng của nhà Trần, người con thứ ba của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, đã có nhiều công lao trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ 13. Đền là nơi thờ đầy đủ gia thất Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và các nhân thần là những dũng tướng tài ba thao lược nhà Trần như: Yết Kiêu, Dã Tượng, Trần Khánh Dư, Phạm Ngũ Lão...
Trong những năm qua, được sự quan tâm của các cấp chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng và đông đảo cộng đồng nhân dân, những giá trị văn hóa lịch sử của đền Cửa Ông được bảo vệ, giữ gìn và tuyên truyền quảng bá, rộng rãi đến nhiều đối tượng du khách.
Nhằm phát huy những giá trị văn hóa, lịch sử, đền Cửa Ông đã được trùng tu, tôn tạo, mở rộng. Dự án mở rộng di tích đền Cửa Ông được triển khai từ năm 2015 trên quy mô 180.000m2, với tổng mức đầu tư gần 800 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách cho công tác GPMB và xã hội hoá xây dựng các hạng mục. Dự án được phân khu thành hai không gian, trong đó không gian bảo tồn, tôn tạo, tu bổ di tích gồm khu vực đền Hạ, đền Trung và đền Thượng được mở rộng, phân bố ở ba vị trí khác nhau theo chiều lên cao dần tại vị trí hiện có, được liên kết bằng các tuyến đường đi bộ, thiết kế bậc thang, khu vực sân lễ hội. Không gian phát huy giá trị di tích bao gồm khu đón tiếp, dịch vụ, khu công viên cảnh quan... Đến năm 2017, không gian khu di tích đã dần được hoàn thiện, trở nên khang trang, rộng rãi và sạch đẹp.
Đây là dự án không chỉ nhằm bảo tồn, tôn tạo và phát huy những giá trị lịch sử, cảnh quan thiên nhiên mà còn phục vụ nghiên cứu, giáo dục và quảng bá văn hoá, tạo điều kiện cho người dân, du khách đến tham quan, tìm hiểu ý nghĩa, giá trị của khu di tích, nền văn hiến của dân tộc và là một mắt xích kết nối các điểm du lịch tâm linh trong toàn tỉnh.
Lễ rước Đức Ông lên khu vực đồi cao nhìn ra Vịnh Bái Tử Long.
Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương của tỉnh, năm 2017 TP Cẩm Phả đã quyết định đầu tư Dự án di dời, xây dựng tượng đài Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng; nhà bia ghi tên các liệt sĩ phường Cửa Ông và các hạng mục phụ trợ thuộc khu di tích đền Cửa Ông với tổng mức đầu tư trên 100 tỷ đồng. Đến nay dự án đã cơ bản hoàn thành. Để tạo ấn tượng tốt đối với du khách, việc sắp xếp nơi ghi công đức, đặt tiền lễ được đảm bảo thẩm mỹ và phù hợp cảnh quan khu di tích. Bố trí nhân viên ghi công đức, đội ngũ thủ từ, bảo vệ trật tự phục vụ tại khu di tích một cách hợp lý, có thái độ tốt phục vụ nhân dân và du khách thập phương đến tham quan, chiêm bái. Nhờ đó, hằng năm đền Cửa Ông thu hút khoảng 800.000 lượt khách đến tham quan. Từ đầu năm 2019 đến nay đã có 14.000 lượt khách với tổng số tiền công đức và các khoản thu tại đền hơn 10 tỷ đồng.
Bà Nguyễn Thị Bích Thương, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin TP Cẩm Phả, cho biết: Thời gian tới, thành phố sẽ xây dựng website về di tích đền Cửa Ông và lễ hội đền Cửa Ông, sử dụng mạng xã hội để kịp thời thông tin đến du khách, nhân dân có nhu cầu tìm hiểu thông tin về di tích, lễ hội; lắp đặt wifi miễn phí, camera an ninh để tăng cường công tác đảm bảo an ninh trật tự, công tác quản lý, duy tu, bảo dưỡng các nơi thờ tự trong đền đảm bảo tính uy nghi, trang nghiêm, ngày càng thu hút du khách đến với Cửa Ông nói chung và TP Cẩm Phả nói riêng, tạo ấn tượng tốt, điểm nhấn cho khu du lịch tâm linh.
Hiểu Trân-Báo Quảng Ninh